Vendi i një krahine në historinë e kombit apo vendi i një kombi në historinë njerëzore nuk matet me numrin e kilometrave katrorë apo numrin e banorëve që ka.
Historinë e bajnë vlerat njerëzore , zakonet dhe traditat e lashta, betejat për liri për dinjitet njerëzorë e për ruajtën e kodeve të shenjta të traditës, civilizimit e të humanizmit njerëzor.
Tuzi është një vend i vogël në hartën e Shqipërisë, të Malit të Zi dhe të Ballkanit, por është njëherësh kaq i madh për nga historia e lashtë dhe e re, nga kultura atentike që ka trashëguar në breza, nga dashuria e pashuar për liri, nga Besa, bujaria dhe mikpritja të sanksionuara këto në Kodin e nderit të shqiptarëve që njihet si Kanuni i Maleve apo Lek Dukagjinit.
Malësia e madhe ka nxjerrë në shekuj burra dhe patriot të shquar, dragoj dhe sokolesha, që historia i ka vendosur përjetësisht në Panteonin e nderit të Kombit. Korifeu Ded Gjon Luli, flamurtar i Pavarësisë së Shqipërisë, ashtu si Leonidha i Spartës i beri malet dhe grykat e trojeve të tij barrikadë të pakalueshme nga pushtuesit osmanë.
Sot pas një shekulli e me shumë shqiptarët e Tuzit, nipat dhe mbësat e kryetrimit të Malsisë në një betejë politike patriotike e qytetare njëherësh e çuan në vend amanetin e Tij.
Baca Ded, nipat e mbësat e tua 104 vjet pas vrasjes tënde të pabesë e shpaslosën të lirë e sovran flamurin që ngrite Ti në Bratilë me luanët dhe luaneshat e Malsisë Madhe adhe me 6 prill 1911, flamurin e Moisiut tonë Gjergj Kastriotit pas 5 shekujsh robëri.
Shqiptarët u bashkuan në nderim të Besëlidhjes së Lezhës e të prijësit të tyre Gjergj Kastrioti, të kuvendeve të mëdha të shqiptarëve për liri, për të marrë në duar fatet e veta.
Sot Tuzi e Malësia janë të bashkuar rreth Flamurit Kombëtar.
Kjë është një ditë e shënuar në Historinë e Re të Kombit Tonë.
Shqiponjat e Tuzit dhe të Malësisë u bashkuan në emër të Atdheut e Flamurit Kombëtar.
Ashtu siç ishte Kryengritja e Malësisë Madhe që Ti e udhëhoqe me trimëri e heroizëm të rrallë gurëthemeli i Pavarësisë së Shqipërisë, Tuzi është sot gurëthemeli i Shqipërisë etnike nën devizën e shenjtë;
“Një Komb- një Atdhe -një gjuhë – një flamur”.
Baca Ded Ti dhe gjithçka të shtrenjtë për Atdheun, jetën, familjen pasurinë prandaj sot shtatorja jote qendron krenare në kryeqendren e shqipëtarëve në Tiranë si një peng lavdie dhe amanet për brezat.
Tuzi është veshur Kuqezi dhe i tillë do të mbetet në shekuj si një vatër lavdie, krenarie,një piramidě e pamposhtur dhe kështjellë e pathyeshme e trojeve etnike shqiptare.
