Esmeralda Mallosi është anëtare e këshillit Bashkiak Elbasan, Kryetare e Aleancës së Grave Këshilltare Elbasan, si dhe anëtare e Bordit Kombëtar. Perceptimi dhe stereotipet shoqërore, sipas saj, është një nga barrierat më të mëdha për barazinë gjinore në politikë. Diskriminimi gjinor politik dhe mungesa e besimit, mungesa e Mbështetjes politike, socio-Kultura dhe përgjegjësitë familjare, kërcënimi dhe dhuna, në këndvështrimin e sak, janë disa nga faktorët që ndërveprojnë për të kufizuar pjesëmarrjen e grave në zgjedhje. Kryetarja e Aleancës së Grave Këshilltare Elbasan, Esmeralda Mallosi thekson se shumë gra nuk kanë mbështetje të mjaftueshme nga Partitë politike në forumet e tyre, bankat ose investitorët privatë, për shkak të stereotipeve që i përshkruajnë si lidere të paefektshme.
Cila është një nga barrierat kryesore për të patur mundësi të barabarta në politikë?
Si një nga barrierat më të mëdha për barazinë gjinore në politikë mund të them se është “përceptimi dhe stereotipet shoqërore”. Këto përceptime shpesh krijojnë një mjedis ku gratë nuk përqafohen si lidere efikase. Stereotipet kulturorë, të cilat ngultazi i përshkruajnë gratë si emocionale dhe më pak të afta për të qënë lidere të suksesshme si edhe për të marrë vendime të rëndësishme politike, ndikojnë në të dyja anët: si të menduarit e grave për rolin e tyre si udhëheqëse, ashtu dhe perceptimin e të tjerëve për to.
Për më tepër, në shumë vende, kultura e dominimit të burrave në politikat politike mund të çojë në një situatë ku gratë ndihen të pavlerësuara dhe pa mbështetje. Këto barrierat sociale janë të vështira për t’u shëruar, por nëse promovojmë modele pozitive të udhëheqësve të suksesshëm gra, mund të fillojë një ndryshim i nevojshëm në këtë perceptim.
Cilët faktorë ndërveprojnë për të kufizuar pjesëmarrjen e grave në zgjedhje?
Gratë në politikë sidomos në Shqipëri përballen me një sërë sfidash që cojnë në kufizimin e pjesmarrjes së tyre dhe ndikimit në vendimmarrje. Ato përballen shpesh me sjellje të dëmshme si komente fyese, akuza të pabazuara, të papërshtatshme, përjashtim nga proceset vendimmarrëse si edhe kërcenimet ndaj roleve të tyre apo edhe ndaj familjeve të tyre. Të gjitha këto jo vetëm që ndikojnë ne vetëbesimin e kontributin e tyre por po ashtu forcojnë stereotipet dhe mentalitetet e prapambetura që ndikojnë negativisht duke i mbajtur gratë larg hapësirave politike.
Pjesëmarrja e grave në zgjedhje kufizohet nga një mori faktorësh:
Diskriminimi gjinor politik dhe mungesa e besimit: Shumë gra ndihen të përjashtuara nga procesi politik dhe mungesa e përfaqësimit e bën më të vështirë që ato të besojnë se vota e tyre do të ketë ndikim. Kjo gjendje krijon një cikël negativ ku gratë heqin dorë nga angazhimi dhe pjesëmarrja.
Mungesa e Mbështetjes politike: Partitë politike ndonjëherë nuk ofrojnë burime të nevojshme për të mbështetur gratë që duan të angazhohen në politikë. Pa fonde, mentorë dhe rrjete mbështetëse, gratë kanë më pak mundësi për të zhvilluar karrierat e tyre politike.
Soçio-Kultura dhe përgjegjësitë familjare: Traditat dhe pritshmëritë kulturore për femrat mund t’i pengojë ato të angazhohen në politikat dhe proceset zgjedhore. Kjo duke qënë se më së shpeshti, gratë janë cilësuar si përgjegjëse për punët e shtëpisë dhe kujdesin për fëmijët, çka. Për shembull, rëndësia që i jepet rolit tradicional familjar shpesh i detyron gratë të shqetësohen më shumë për obligimet e familjes sesa për angazhimin politik.
Kërcënimi dhe Dhuna: Grate që angazhohen në politikë shpesh përballen me dhunë verbale, psikologjike dhe kërcënime, ndonjëherë edhe nga kolegët e tyre. Kjo i frikson ato dhe i pengon të shpërndajnë zërin e tyre në ato që përfshijnë fushatat zgjedhore.
A është financimi pengesë për pjesëmarrjen politike të grave?
Financimi është një pengesë e rëndësishme për pjesëmarrjen politike të grave.
Shpenzimet e fushatave zgjedhore janë të larta dhe përfshijnë reklama, mbushje të informacioneve, angazhimin e konsulentëve politikë, dhe organizimin e ngjarjeve. Mungesa e qasjeve në burime financiare, për shkak të pabarazisë të pasurisë përgjithshëm dhe aksesit të kufizuar në rrjete biznesi, është një pengesë e madhe për gratë që duan të konkurrojnë në zgjedhje.
Gjithashtu, shumë gra nuk kanë mbështetje të mjaftueshme nga Partitë politike në forumet e tyre, bankat ose investitorët privatë, për shkak të stereotipeve që i përshkruajnë si lidere të paefektshme. Ngritja e fondeve për një fushatë politike në vende të ndryshme shpesh varet nga rrjetet e lidhjeve, ku burrat kanë një avantazh historik.
Jeni përballur gjatë punës tuaj me dhunën me bazë gjinore në politikë?
Dhuna në politikë shpesh shfaqet në forma të ndryshme, duke përfshirë ngacmime seksuale, kërcënime për jetën, gjuhë ofenduese, komente kërcënuese, gjuhë urrejtjeje, dhe sulme fizike.
Gratë politikane shpesh përballen me komentet dhunuese dhe përbuzëse, si në mediat sociale, ashtu edhe në ambjente publike.
Përgjatë këtyre viteve jam ndeshur me një gjuhë jo të përshtatshme të disa kolegëve në Këshillin Bashkiak, po ashtu të përcjellë edhe me gjuhë urrejtje në rrjetet sociale.
Në këndvështrimin tuaj, cilat janë pozitat sot të grave dhe vajzave në politikë?
Përfaqësimi i grave dhe vajzave në politikë është rritur ndjeshëm , por pozita e tyre është akoma në vendin e duhur pasi ato ende përballen me sfida të dukshme. Sipas të dhënave të INSTAT, numri i grave përfaqësuese në Këshillat Bashkiake dhe në Parlament është rritur, megjithatë, përfaqësimi i tyre në pozita udhëheqëse është ende i ulët. Ndërsa gratë janë duke u angazhuar më shumë në politikë, ato shpesh përballen me sfida si stigma shoqërore, ngacmimet, dhe mungesa e resurseve.
Sot gratë dhe vajzat përballen me të gjitha llojet e dhunës. A mendoni se është bërë mjaftueshëm për ta parandaluar dhunën me bazë gjinore në shoqërinë tonë?
Edhe pse janë bërë disa përparime në ngritjen e ndërgjegjësimit për dhunën me bazë gjinore, përsëri ka shumë punë që mund të bëhet. Politikat për parandalimin e dhunës janë shpesh të pamjaftueshme, dhe ndihma për viktimat është shumë herë e kufizuar. Mungesa e mbështetjes për viktimat e dhunës, si strehim apo trajtim psikologjik, ndihmon në ruajtjen e fenomenit në shoqërinë tonë.
Një tjetër aspekt i rëndësishëm është edukimi. Ndërgjegjësimi në shkolla dhe në nivelin e komunitetit është thelbësor për të arritur ndryshime pozitive në perceptimin e dhunës ndaj grave.
Përfaqësuesit në politikë duhet të promovojnë një kulturë respekti dhe barazie, në mënyrë që gratë dhe vajzat të ndihen të sigurta dhe të mbrojtura në shoqërinë tonë.
Pjesëmarrja e grave në politikë dhe përballja me dhunën me bazë gjinore janë çështje komplekse që kërkojnë angazhim dhe përkushtim nga të gjitha nivelet e shoqërisë. Vetëm duke punuar së bashku, duke promovuar barazinë dhe duke adresuar dhunën me bazë gjinore, mund të krijojmë një ambient ku gratë dhe vajzat të jenë të fuqizuara për t’u angazhuar dhe për të kontribuar në politikë dhe në shoqëri në tërësi.
Intervistoi: Eglantina Alliaj
-Ky shkrim publikohet në kuadër të 16 Ditëve të Aktivizmit Kundër Dhunës me Bazë Gjinore, me mbështetjen e Rrjetit “Barazi në Vendimmarrje”.
