Anijet dhe nëndetëset Turke që mbajnë emrin e një Shqiptari të Madh

Anijet dhe nëndetëset Turke që mbajnë emrin e një Shqiptari të Madh

519
0

 

Të gjithë e dimë anijen Oruç Reis që turqia e ka dërguar të kërkojë gazin në mesdhe edhe që ka hapur tensione me Greqinë .. Por askush nuk përmend faktin pse disa objekte detare turke mbajnë këtë emër edhe si lidhet ky admiral i madh me Shqiptarët.

Oruç Reis (Osmanisht: عروج ريس; Spanjisht: Aruj; 1474–1518) ishte guvernator osman i Algier dhe shef guvernator i Mesdheut Perëndimor, dhe vëllau i Hajredin Barbarosa. Ai u vra në një betejë kundër spanjollëve në Tlemcen në Algjerinë Osmane.

Ai u bë i njohur si Baba Oruç ose Baba Aruj (Babai Oruç) kur trasnportoi një numër të refugjatëve muslimanë dhe jehudë prej Spanjës në Afrikën Veriore; ai ishte i njohur në Evropë si Barbarossa (që do të thotë Mjekërrkuqi në italisht).

​Familja

Babai i tij, Yakup Ağa, ishte turk me prejardhje shqiptare. Yakup Ağa morri pjesë në pushtimin osman të Lesbosit (Midilli) prej Gjenovës në vitin 1462, dhe si shpërblim, ishte dhënia e çifligut të fshatit Bonova në ishull. Ai u martua me një grua greke nga Mytilene, me emrin Katerina, dhe ata kishin dy vajza dhe katër djem: Ishak, Oruç, Hizir dhe Iljazi. Yakup u bë një vorbabërës i themeluar dhe bleu një varkë për të tregtuar produktet e tij. Të katër djemtë ndihmuan babanë e tyre me biznesin e tij, por nuk dihet shumë për vajzat. Në fillim Oruçi ndihmoi me anijen, ndërsa Hizir ndihmoi me qeramikë.

Udhëheqja e Algjerit

Në vitin 1516, tre vëllezërit arritën të lirojnë Jijelin dhe Algjerin nga spanjollët, por përfundimisht morën kontroll mbi qytetet dhe rajonin përreth, duke e detyruar sundimtarin e mëparshëm, Ebu Hammu Musa III të dinastisë Zajanid të largohet[12]. Spanjollët lokalë në Algjeri kërkuan strehim në ishullin Peñón afër Algjerit dhe kërkuan nga mbreti i Spanjës, Perandori Charles V, që të ndërhynte, por flota spanjolle dështoi të detyronte vëllezërit të largohen nga Algjeri. Pas konsolidimit të fuqisë së tij dhe deklarimit të vet Sulltanit të ri të Algjer, Oruç kërkoi të zgjeronte territorin e tij të thellë dhe mori Miliana, Médéa dhe Ténès. Ai u bë i njohur për lidhjen e lundrave me kanalet për transport nëpër shkretëtirat e Afrikës së Veriut. Në vitin 1517, vëllezërit bastisën Capo Limiti dhe më vonë Ishullin e Capo Rizzuto në Kalabri.

Bashkimi me Perandorinë Osmane

Për Oruçin, mbrojtja më e mirë kundër Spanjës ishte të bashkohej me Perandorinë Osmane, atdheun e tij dhe rivali kryesor i Spanjës. Për këtë ai duhej të braktiste titullin e tij të Sulltanit të Algjerisë tek osmanët. Ai e bëri këtë në vitin 1517 dhe u ofroi Algjerin tek Sulltanët Osman. Sulltani e pranoi Algjerin si një Sanjak Osman (provincë), emëroi Oruç si Guvernator të Algjerit dhe Shefi Guvernator i Mesdheut Perëndimor dhe premtoi ta mbështeste atë me jeniçerë, galerë dhe topa.

Angazhimi i fundit

Spanjollët urdhëruan Ebu Zejanin, të cilin e kishin caktuar si sundimtar të ri të Tlemcenit dhe Oranit, për të sulmuar Oruçin nga toka, por Oruçi mësoi për planin dhe goditi në mënyrë të paracaktuar kundër Tlemcen, duke kapur qytetin dhe ekzekutimin e Ebu Zayanit në Rënien e Tlemcen (1518). I vetmi mbijetues i dinastisë së Ebu Zayanit ishte sheiku Buhammud, i cili u arratis në Oran dhe bëri thirrje për ndihmën e Spanjës.Në maj të vitit 1518, perandori Charles V arriti në Oran dhe u prit atje nga Sheiku Buhammud dhe guvernatori spanjoll i qytetit, Diego de Córdoba, Markez i Comares, i cili komandonte një forcë prej 10,000 ushtarëve spanjollë. Të bashkuar nga mijëra Beduin, spanjollët marshonin në Tlemcen ku Oruçi dhe Ishaku i prisnin me 1.500 ushtarë turq dhe 5.000 ushtarë maure. Ata e mbrojtën Tlemcen për 20 ditë, por u vranë përfundimisht në luftime nga forcat e Garcia de Tineo.