Wuhan – Për më shumë se gjashtë vjet, Lai Yun, pronari 38-vjeçar i një restoranti në Wuhan e nis ditën si shumicën e herëve po njësoj – duke vajtur në Tregun e Shitjes me Shumicë të Prodhimeve të Detit , vetëm dhjetë minuta më këmbë nga shtëpia e tij.
“Në mëngjes i çoja fëmijët në shkollë, haja mëngjesin dhe pastaj shkoja në treg. Ishte shumë mirë, ” tregoi ai. Por kjo ndryshoi më 31 dhjetor 2019, pasi katër raste të një pneumonie misterioze u lidhën me tregun dhe ai u mbyll brenda një dite. Në fund të muajit, qyteti kishte filluar një bllokim rraskapitës 76-ditor, i cili erdhi me vetëm disa orë njoftim dhe ndaloi njerëzit të largoheshin nga shtëpitë e tyre.
Pothuajse një vit që nga fillimi i shpërthimit, COVID-19 ka marrë më shumë se 1.5 milion jetë njerëzish dhe tregu i lagësht i Wuhan ku u zbulua fillimisht qëndron bosh edhe pse qyteti përreth tij është rikthyer në jetë.
Ai është bërë një simbol i betejës së ashpër politike dhe shkencore që zhvillohet rreth origjinës së virusit me Pekinin që vazhdon të ndahet me Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera, duke i akuzuar ata për paragjykim.
Një ekip ekspertësh të Organizatës Botërore të Shëndetësisë ende nuk e kanë vizituar Wuhan, e lëre më tregun. Autoritetet shëndetësore në Kinë dhe jashtë saj kanë paralajmëruar se përpjekjet për gjurmimin e origjinës mund të kërkojnë vite dhe të japin rezultate jo përfundimtare.
Në Wuhan, ku stigmatizmi për të qenë epiqendra e parë e koronavirusit varet shumë mbi një duzinë banorësh dhe pronarë biznesesh që i thanë Reuters se nuk besojnë se virusi filloi në qytet.
“Është e qartë që nuk mund të ketë qenë Wuhan … me siguri një person tjetër e solli atë. Ose me siguri vinte nga ndonjë produkt tjetër i sjellë nga jashtë. Thjesht kishte disa kushte që ajo të shfaqej këtu,” tha një shitës i tregut në qendër të qytetit i cili dha emrin e tij si Chen.
Në muajt e fundit, diplomatët kinezë dhe media shtetërore kanë thënë se ata besojnë se tregu nuk është origjina por viktima e sëmundjes dhe janë mbështetur pas teorive se virusi potencialisht ka origjinën në një vend tjetër.
HYRJA E KUFIZUAR
Ekspertët thonë se tregu ende luan një rol në hetim dhe për këtë arsye nuk ka gjasa të shkatërrohet, megjithëse shumica e këtij studimi do të mbështetet në mostrat e marra menjëherë pasi filloi shpërthimi.
“Grumbulli i parë i rasteve ishte atje, kështu që të paktën do të ishte me interes të zbulonim origjinën e atyre dhe të parashtronim disa hipoteza, si nëse ka më shumë të ngjarë nga kafshët e egra apo ndoshta tregon për një përhapës njerëzor”, tha Jin Dong-Yan, profesor i virologjisë në Universitetin e Hong Kongut.
Hyrja në zonë mbetet shumë e kufizuar. Njerëzit që e vizituan para bllokimit kujtojnë një ndërtesë plot lëvizje me qindra salla të ndara në seksione për mish të kuq, ushqim deti dhe perime.
Kohët e fundit, qeveria lokale ka shtuar bimë me gjethe jeshile dhe piktura tradicionale kineze në barrikadat gjysmë të përhershme blu që rrethojnë zonën. Brenda, dërrasat prej druri veshin tezgat dhe dritaret.