Rrjeti social Facebook, ka disa të fshehta të cilat nuk do donim t’i dinim.
Edhe pse ofron përfitime të pamohueshme, si komunikimi më i lehtë dhe qëndrimi në rrjedha me miqtë dhe familjen tuaj, dhe oferta e një platforme për të ndarë pikëpamjet tuaja, ai ka ardhur me një çmim.
Facebook-u është i njohur gjërësisht, për shembull, për spiunim të përdoruesve të tij dhe ndikon në shumë raste të cënimit të privatësisë.
Por sa nga këto gjëra në fakt ndikojnë te ne?
Mashtrues i dyfishtë
Shumica prej nesh tani kanë mësuar duke shikuar filmin e popullarizuar të vitit 2010 për krijimin e Facebook-ut, The Social Netëork, se Zuckerberg vodhi programin e projektuar nga vëllezërit ëinklevoss, i quajtur në origjinal harvardconnnection.com. Ai është dashur t’i ndihmojë ata të zhvillojnë rrjetin e tyre shoqëror, por në vend të ndihmës ai ka huazuar shumë nga idetë e tyre për projektin e tij, thefacebook.com. Edhe më keq se vetë vjedhja, Zuckerberg më vonë mburrej edhe me mashtrimin se si ka përfituar prej tij.
Infektimi emocional
Në vitin 2014 Facebook lansoi një eksperiment të fshehtë Cornell në Universitetin e Kalifornisë me qëllim të manipulimit të emocioneve të 689,003 përdoruesve të tij. Detajet dhe rezultatet e këtij eksperimenti janë botuar në artikullin me titull “Dëshmi eksperimentale të shkallës së lartë të infektimit emocional përmes rrjeteve sociale”, e cila u botua në revistën Proceedings të Akademisë Kombëtare të Shkencave të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Për të përmbledhur studimin, në mënyrë efektive ka treguar se si Facebook ka aftësinë qëllimisht të ju bëj të ndjeheni mirë apo keq duke ndryshuar atë që jeni duke parë në ‘Neësfeed’ tuaj – përfundim që zbulon sasinë e frikshme të pushtetit që mban dhe shpërndanë Facebook-u në mënyrë të çuditshme te ne sot.
Autorët zbuluan se gjatë manipulimit të komenteve të përdoruesve i kanë zvogëluar shprehjet pozitive të shfaqura nga të tjerët, “njerëzit kanë prodhuar më pak postime pozitive dhe më shumë postime negative; kur shprehjet negative janë ulur, ka ndodhur e kundërta”.
Rezultatet e këtij studimi sugjerojnë se “emocionet e shprehura nga të tjerët në Facebook ndikojnë në vetë emocionet tona, që përbëjnë provë eksperimentale për infektim në shkallë-masive nëpërmjet rrjeteve sociale”. Është çudi se çfarë ata tani janë duke bërë me informacionet që ne nuk i dijmë.
Facebook Messenger
Në vitin 2014 Facebook-u mori avantazhin e kohës, njerëzit shpenzonin në smartfonet e tyre, duke krijuar aplikacion të veçantë të mesazheve që i dha akses kompanisë te përdoruesit e telefonave. Konfigurimet e privatësisë në këtë aplikacion e lejojnë atë të hyjë në mesazhet me tekst dhe të dhënat e thirrjeve, inçizimet audio dhe video, si dhe të lexojë të dhëna të tilla si e-mail dhe numrat e telefonit.
Shqyrtimi
Është lehtë të harrohet, apo thjesht të mos merret në konsideratë, se sa i madh është operimi i Facebook-ut me të vërtetë, dhe sa fuqi punëtore është e nevojshme për të mbajtur atë në lëvizje. Mbi 1.18 miliard njerëz përdorin Facebook-un çdo ditë të vetme dhe rreth 4 miliard përmbajtjesh duhet të rishikohen për atë që konsiderohet material i pakëndshëm. Pavarësisht fitimit të madh, Facebook menaxhon këtë detyrë të rëndësishme dhe delikate të shqyrtimit të përmbajtjeve edhe me punëtorë të botës së tretë duke i paguar vetëm 1$ një orë.
Punëtorët kanë raportuar se ka përmbajtje tejet shqetësuese në bazë të rregullt, të tilla si “pedofili, nekrofili, prerje të kokave dhe vetëvrasjeve”. Ju mund të mendoni se, kjo është një punë e pistë dhe dikush duhet bërë atë, por vuajtja këtë detyrim emocional e garanton qartë për pagesë më të përshtatshme.
Edhe më shqetësuese, të punësuarit e angazhuar për këtë punë janë nga firma me burime nga jasht dhe të punësuar pa kontroll sigurie. Asgjë nuk i pengon në shkarkimin dhe ruajtjen e çdo përmbajtje që ata e shqyrtojnë.
Jo aq private pas të gjithave
Ju mund ose nuk keni mundur të vëreni se parametrat e privatësisë në Facebook janë komplekse dhe ndryshojnë shpesh. Shumë besojnë se kjo është e qëllimshme, duke i bërë më të lehtë kompanisë për të gërryer të dhënat e pambrojtura personale. Facebook thotë se çdo informacion që merr ruhet në një kuti të zezë, dhe përdoret vetëm për të shtuar reklamimin ndaj objektivit dhe shërbehet me përmbajtje më të rëndësishme, por me hulumtimin e vitit 2010 ëall Street Journal zbulon se Facebook, realisht, mundësonte që të dhënat personale të përdoruesve të janë direkt në dispozicion për reklamuesit.
