Nga Khalifa Abo Khraisse/ Regjisor
Nuk mund të përshëndetim bashkë me vitin që shkoi, ede problemet tona, por festimet për vitin e ri na lejojnë të bëjmë sikur edhe hallet kanë ikur bashkë me të. Janë një gjest simbolik, sikur të jemi duke groposur një arkëmort të boshatisur. I lejojmë madje vetes luksin që të ushqejmë ndonjë rreze shprese, firmosim një kontratë me të ardhmen, fiksojmë objektiva, bëjmë premtime me qëllime të mira.
Në Tripoli nuk u vu re kalimi ceremonial mes fundit të një cikli dhe fillimit të një të riu. Ishte një natë si gjithë të tjerat, një natë vetmie, në të cilën Tripoli ngjante edhe më i trishtë. Nuk kemi shpesh raste për të bërë festë. I fundit më ndodhi disa muaj më parë, dhe e anulova, duke qenë se, paradoksalisht, bëhej fjalë për një festë lamtumire.
I urrej lamtumirat e zgjatura, dhe festat e lamtumirës janë mënyra më e gjatë për t’u përshëndetur. Pastaj, nuk e konsideroj lamtumirën për njerëzit që dua, një okazion që meriton të festohet. Për këtë arsye, disa ditë para rikthimit tim në Tripoli, shkova në redaksinë e revistës “Internazionale”, për të kërkuar ndjesë, sepse kisha kërkuar të anulohej një festë e organizuar për të më përshëndetur. Që të jem krejt i sinqertë, kisha frikë se mos prekesha shumë. Nuk doja të riskoja që të qaja, duke qenë se neni i parë i kodit universal të pashkruar të meshkujve, thonë se burrat mund të qajnë publikisht, vetëm në ndeshjet e futbollit. E megjithatë, më bënë gjithësesi të qaj.
Ndodhi kur po largohesha nga zyra. Më bënë surprizë me një dhuratë. Në atë moment zbulova se cili është një prej avantazheve, i të qënit mik i gazetarëve të mëdhenj: i përdorin aftësitë e tyre, për të gjetur dhuratën e duhur për ty. Kisha rënë në një pritë emocionale të nivelit të lartë.
Nëse do të keni fatin të vizitoni selinë e tyre, gjëja e parë që do të vini re është zilja. Ka një adeziv të vogël ngjyrë blu ku shkruhet “Internazionale”: pasi i keni rënë ziles, do të ndjeheni sikur jeni duke shfletuar një numër special të revistës.
Një herë që hyni, duke ndjekur muret e shumëngjyrësh do të filloni t’u përgjigjeni me një buzëqeshje, fytyrave të buzëqeshura në të djathtë. Buzëqeshjet janë vërtetë ngjitëse në këto salla, dhe nuk mund të mos i shkëmbeni. Po, janë simpatikë, por nuk rrijnë në radhë vetëm për të të përshëndetur: fiksojnë muret prapa shpinës tënde, ku janë varur faqet e numrit të ardhshëm të revistës. Po i kalojnë me radhë, përpara miratimit përfundimtar.
Gabriel Garsia Markezi e quante atë të gazetarit, profesionin më të bukur në botë. Ka shkruajtur: “Askush që nuk ka lindur për gazetarinë dhe që nuk është gati të vdesë për të, do të mund të rezistonte në një profesion kaq të pakuptueshëm dhe të pangopur, puna e të cilit merr fund pas çdo lajmi, a thua përfundon përgjithmonë, dhe nuk të lë asnjë çast të qetë deri kur rifillon, me më shumë entuziasëm se kurrë, pas një minute”.
Ndërkohë që i shihja të punonin, mu kujtuan fjalët e dikujt tjetër: “Ky zanat të bën të ndihesh vetëm”. Janë fjalë që shpjegojnë përsosmërisht çmimin e të jetuarit “për të dhe vetëm për të”. Gazetaria ndan disa aspekte me zanate dhe fiksime të tjera, si letërsia, piktura, fotografia dhe regjia. Të gjithë karakterizohen nga izolimi dhe vetmia, një homazh i domosdoshëm për perëndinë e krijueshmërisë. Ka edhe dallime. Më i rëndësishmi është se gazetaria nuk është një gjueti e egër për bukurinë, por për të vërtetën, dhe bukuria dhe e vërteta nuk shkojnë gjithmonë krah për krah. Për këtë arsye, puna e gazetarit mund të jetë edhe më e vetmuar.
Nga fillimi
Eshtë e çuditshme: një moment ndjehesh i lidhur, i hapur, i frymëzuar dhe i vetëdijshëm për gjithçka, dhe menjëherë pas kësaj shkëputesh dhe zhdukesh. Ndërkohë që punon dashurohesh me atë moment, me atë që je duke bërë. I jep të gjithë dashurinë dhe vëmendjen tënde, për ta braktisur më pas, kur ke përfunduar. Eshtë një dashuri speciale, me të cilën duhet të ndahesh dy herë: një herë kur ke mbaruar punën tënde, dhe një herë tjetër, përfundimisht, kur e boton. Dhe në atë pikë, fillon nga fillimi.
“Ky zanat të bën të ndjehesh vetëm”, janë fjalët që Alessandra Beltrame më tha duke më treguar për filmin që po realizonte. Eshtë duke xhiruar me 8mm dhe po e bën vetëm. Unë dhe Alessandra jemi njohur në Bergamo. Përveçse bën filma dhe eksperimenton me muzikën, gjatë ditës punon në një laborator të specializuar për rikuperimin dhe vlerësimin e filmimeve që vijnë prej arkivave familjare, me objektivin për t’i transferuar në format digjital. Gjen, restauron dhe mbledh gjithë këto thesare të vjetra.
Ka arritur të gjejë filmime të vjetra me origjinë nga Libia, në veçanti nga Tripoli. Kur më tregoi, doja t’i shihja menjëherë. Duke i parë, më pushtuan të tërin, ndjeja nostalgji për një epokë që nuk e kisha jetuar kurrë. Po punoj me një projekt për të njëjtën temë, lexoj dhe shoh shumë materiale, por nuk e prisja kurrë që kartolina më e bukur e Tripolit më priste në Bergamo. Ajo ishte e lumtur, mbi të gjitha kur kuptoi se sa më kish pëlqyer ai projektim i vogël privat.
Këtë dashuri speciale për profesionin e kam parë edhe në sytë e disa gazetarëve dhe fotografëve që kanë punuar në Libi. Vazhdojnë të rikthehen këtu, në një vend shumë armiqësor ndaj tyre, ku është krijuar një lloj “perdeje e hekurt” në versionin libian, një sistem për censurimin e informacionit dhe kontrollin e gazetarëve. Duke qenë se nuk trembin dot gazetarët e huaj me të njëjtat metoda me të cilat trembin ata vendas, provojnë t’i kontrollojnë me mënyra të tjera.
Përpiqen të kufizojnë atë që ata mund të shohin, vendet dhe kohët ku të shkojnë, dhe kjo që përpara se të mbërrijnë, kur kërkojnë vizë. Kërkesa për vizë për gazetarët duhet të vuloset nga departamenti për shtypin e huaj, dhe duhet shumë kohë para se kjo zyrë të vendosë se kush mund të hyjë në vend, dhe kush jo.
Kur mbërrijnë, duhet të shkojnë në zyrë për të marrë lejen e punës. Por edhe me atë leje, ndonjëherë u është dashur të kalojnë disa orë nën arrest, sepse kanë ndeshur në milicinë e gabuar, në momentin e gabuar. Janë vetëm, duke qenë se shpesh herë, ambasadat e tyre nuk është se vdesin nga dëshira për t’i ndihmuar. Ka shumë mundësi që, ndërmjetësit dhe përkthyesit që punojnë me ta, i referojnë lëvizjet e tyre në departament. Hotelet kryesore ku qëndrojnë, Radisson Blue Hotel apo Haroon, gëlojnë nga funksionarë të po këtij departamenti.
E megjithatë, asgjë nga të gjitha këto nuk i ka ndaluar, arrijnë gjithmonë të gjejnë një mënyrë. Këtë e di me siguri, duke qenë se kohët e fundit kanë zëvendësuar kreun e departamentit për shtypin e huaj dhe janë bërë edhe më të rreptë. Bërja e disa punëve kërkon të kalosh shumë orë vetëm, larg prej miqve dhe familjarëve. Ditë të gjata dhe netë edhe më të gjata. Dhe gjëja e fundit që mendon kur shkon të flesh, është edhe gjëja e parë që mendon në mëngjes kur zgjohesh. Eshtë një dashuri speciale, por kur puna bëhet mirë, shpërblimi është shumë i madh.
Pastaj, një prej avantazheve i të qënit mik i gazetarëve të mëdhenj, është se do të përdorin aftësitë e tyre për të gjetur dhuratën e duhur për ty. Që nga rikthimi im në Tripoli kam mbajtur gjithmonë me vete dhuratën, ka qenë shumë e dobishme dhe një shoqëruese shumë e mirë, por kjo është një tjetër histori. / Internazionale
